Theodor W. Adorno

Theodor W.Αdorno
Ο μεγάλος φιλόσοφος και μουσικολόγος της Σχολής της Φραγκφούρτης αναφέρει πως <<ο πολιτισμός είτε σαν έκφραση της καθημερινής μας εμπειρίας ,είτε σαν αυθόρμητη διαμάρτυρια,έιτε σαν αναζήτηση του τέλειου και του ωραίου σαν υπόσχεση ενός άλλου κόσμου υπονομεύεται από αυτό το φαινόμενο που συνδυάζει την τάση του καπιταλισμού για κέρδος με οποιοδήποτε κόστος και με μια ψυχρή γραφειοκρατική οργάνωση,αυτήν της βιομηχανίας της κουλτούρας ...Η βιομηχανία της κουλτούρας είναι αυτή που παράγει τυποποιημένα προϊόντα για καταναλωτή που μετατρέπει τον απλό άνθρωπο σε παθητικό δέκτη ο οποίος ζει σε <<κονσέρβες >>φαντασιώσεων και αυταπάτης όπως αυτής του star-system.Mε τη βιομηχανία της κουλτούρας οι άνθρωποι ομογενοποιούνται,γίνονται το ίδιο και το αυτό με περιορισμένη την κριτική τους σκέψη.
Μέσα στην τακτική του αποπροσανατολισμού κρύβει μια έξυπνη κίνηση από τους ιθύνοντες της βιομηχανίας –της αστικής τάξησδηλαδή-για κέρδος και αν μη τι άλλο,περαιτέρω επέκταση του καπιταλισμού...Απονεύρωση του πνεύματος ,απάθεια σύγχυση ,αλλότριωση,πνευματικός μαρασμός και αποδοχή,με αποτέλεσμα η αναζήτηση του ωραίου πέρα από τους περιορισμούς του υπάρχοντος κόσμου,εκέι όπου οι<<δρόμοι>>του μυαλού οι οποίοι διακρίνονται για τη διαύγεια που περικλείει το ανθρώπινο πνεύμα, να παύουν να αποκρυσταλλώνουν την ουσία της
<<επανάστασης >> Εκείνης της <<επανάστασης >>που επιτρέπει στον ουσιαστικό και όχι στον ουτοπικό άνθρωπο να υπάρχει μέσα σε μια αληθινή και ευημερούσα κοινωνία πέραν από τις φαντασιακές κοινωνίες του life style.
Oολόκληρη η πολιτιστική βιομηχανία μεταφέρει το κερδοσκοπικό κίνητρο αυτούσιο στα πνευματικά μορφώματα και πως συνεχίζει να συνιστάται σε <<υπηρεσίες >>τρίτων και να διατηρεί τη συγγένεια της προς την απαρχαιωμένη διαδικασία κυκλοφορίας του κεφαλαίου,το εμπορίο,το οποίο προήλθε.Η ιδεολογία της την χρησιμοποιεί-προπάντων το σύστημα των σταρ-το οποίο δανείζεται από την ατομοκεντρική τέχνη και την εμπορική της εκμετάλλευση>>.

Βάση της θεωρίας του Ατόρνο, η τηλεόραση αποτελεί ένα αδηφάγο, οργανισμό, στο οποίο το τηλεοπτικό κοινό έχει το ρόλο του υπηρέτη. Οι τηλεοπτικές παραγωγές και οι ιδρυτές τους εκμεταλλεύονται με κάθε τρόπο την ανεγκέφαλη συμπεριφορά των τηλεθεατών, με αποτέλεσμα να προσφέρουν το ίδιο προϊόν. Στην περίπτωση των ριάλιτι οι πρωταγωνιστές αποτελούν το πιόνι των ισχυρών, οι οποίοι χωρίς οποιοδήποτε κέρδος, προσφέρουν ένα τηλεοπτικό θέαμα στο κοινό, ενώ η προσωπική τους επιτυχία είναι τόσο εφήμερη που πριν ακόμα προλάβουν να τη γευτούν, το κοινό και οι δημοσιογράφοι τους έχουν ήδη αφήσει στο κατώφλι της προηγούμενης εκπομπής.
Παρά το γεγονός ότι μερικοί Κύπριοι παίχτες ριάλιτι εκμεταλλεύτηκαν την επιτυχία της έκθεσής τους στο κυβερνώ χώρο των ριάλιτι, η αναγνώριση είναι τόσο μικρή που δεν τους επιτρέπει να ολοκληρώσουν το όνειρο που αρχικά τους χαρίστηκε.

<<Όσο περισσότερο εξαπλώνεται το σύστημα της εμπορεύσιμης κουλτούρας τόσο περισσότερο τείνει να αφομοιώνει τη σοβαρή τέχνη του παρελθόντος προσαρμόζοντας την στις δικές του απαιτήσεις. Ο έλεγχος είναι τόσο εκτεταμένος ώστε οποιαδήποτε παραβίαση των κανόνων του στιγματίζεται a prioni ως <<διανοουμενίστικη>>και έχει ελάχιστη πιθανότητα να φτάσει στον ευρύτερο πληθυσμό.Οι συντονισμένες προσπάθειες του συστήματος καταλήγουν σε ό,τι θα μπορούσε να ονομαστεί η κρατούσα ιδεολογία της εποχής μας ...
Η επαναληπτικότητα,το πανομοιότυπο και η πανταχού παρουσία της σύγχρονης μαζικής κουλτούρας τείνουν να καλλιεργούν αυτόματες αντιδράσεις και να εξασθενίσουν τις δυνάμεις της ατομικής αντίστασης ...
Το στοιχείο της διέγερσης διατηρείται μόνο προσποιητά.Αυτές οι αλλαγές συμβαδίζουν με τη δυνητική μετάβαση από την κοινωνία του ελεύθερου ανταγωνισμού σε μια ουσιαστική <<κλειστή>>κοινωνία στην οποία θέλει κανείς να γίνει δεκτός ή από την οποία φοβάται μήπως απορριφθεί.Όλα φαίνονται κατά κάποιο τρόπο <<προκαθορισμένα>>...
*Στην ουσία, το κρυφό μήνυμα μπορεί να είναι πιο σημαντικό από το φανερό,αφού αυτό το κρυφό μήνυμα θα ξεφύγει από τον έλεγχο της συνείδησης ,δεν θα <<ψαχτεί>>,δεν θα προσκρούσει στην ενστικτώδη αντίσταση που προβάλλει το κοινό στις πωλήσεις[sales resistance],aαλλά κατά πάσα πιθανότητα θα βυθιστεί στο νου του θεατή.
Σύμφωνα με τη θεωρία του Adorno τα μέσα επιδιώκουν την προσήλωση του τηλεοπτικού κοινού χωρίς περιθώρια αντίδρασης και επιλογής στο τηλεοπτικό προϊόν.
Η βιομηχανία των μέσων αποσκοπεί σαν μεγιστοποίηση των κερδών τους πλασάροντας υψηλή τέχνη στην πραγματικότητα όμως το αποτέλεσμα είναι πανομοιότυπο με άλλα τηλεοπτικά είδη.