Dwight MacDonald
Τρεις από τους σημαντικότερους ερευνητές –μελετητές της μαζικής κουλτούρας διατυπώνουν τις δικές τους απόψεις για το πως τα Μ.Μ.Ε επηρεάζουν ή επηρεάζονται από την κουλτούρα της κοινωνίας της κάθε χώρας .
Σύμφωνα με την θεωρία του Dwight MacDonald η φύση της μαζικής κουλτούρας χωρίζεται στην λαϊκή τέχνη-κουλτούρα και την υψηλή κουλτούρα και μαζική κουλτούρα.
<<Η Λαϊκή Τέχνη αναπτύχθηκε από τα κάτω.Ήταν μια αυθόρμητη,αυτόχθονη έκφραση των ανθρώπων,διαμορφωμένη από τους ίδιους ,λίγο-πολύ χωρίς τη συνεισφορά της Υψηλής Κουλτούρας ,για να ανταποκριθεί στις ανάγκες τους .Η Μαζική Κουλτούρα επιβάλλεται από τα πάνω.Κατασκευάζεται από τεχνικούς που προσλαμβάνονται από επιχειρηματίες .Το ακροατήριο της είναι παθητικοί καταναλωτές,η συμμετοχή τους περιορίζεται στην επιλογή να αγοράσουν ή να μην αγοράσουν.Οι άρχοντες του κιτς ,με δυο λόγια,εκμεταλλεύονται τις πολιτιστικές ανάγκες των μαζών για να βγάλουν κέρδος ή/και να διατηρήσουν την ταξική τους κυριαρχία-στις κομουνιστικές χώρες ισχύει μόνο ο δεύτερος στόχος .
Είναι πολύ διαφορετικό να ικανοποιείς λαϊκά γούστα,όπως έκανε η ποίηση του Robert Burns,από το να εκμεταλλεύεσαι,όπως κάνει το Χόλλυγουντ.
Η Λαϊκή Τέχνη ήταν θεσμός των ίδιων απλών ανθρώπων,ο μικρός προσωπικός τους κήπος κλεισμένος έξω από το μεγάλο επίσημο πάρκο της Υψηλής Κουλτούρας και συνιστώντας τις μάζες σε μια υποτιτιμένη μορφή Υψηλής Κουλτούρας και συνιστώντας έτσι όργανο πολιτικής κυριαρχίας >>.
<<Έχει όμως τον ουσιαστικό χαρακτήρα της Μαζικής Κουλτούρας ,σε αντίθεση με την Υψηλή ή την Λαική:κατασκευάζεται για μαζική κατανάλωση από τεχνικούς που δουλεύουν για την άρχουσα τάξη και δεν αποτελεί έκφραση ούτε του ατομικού καλλιτέχνη ούτε των ίδιων των απλών ανθρώπων.>>
<<Η Μαζική Κουλτούρα είναι πολύ,παρά πολύ δημοκρατική:αρνείται εντελώς να κάνει διάκριση ενάντια ή ανάμεσα σε οτιδήποτε και όποιονδήποτε.Όλα τα αλέθει ο μύλος της και όλα βγαίνουν στο τέλος ψιλοκομμένα όπως πρέπει.>>
<<Στη νέα αυτή περίοδο,οι ανταγωνιστές συγχωνεύονται όπως συμβαίνει συχνά στον κόσμο τον επιχειρήσεων.Η Μαζική Κουλτούρα παίρνει το χρώμα και των δύο παραλλαγών της παλιάς Υψηλής Κουλτούρας,της Ακαδημαϊκής και της Αβανγκάρντ,ενώ αυτές νοθεύονται όλο και περισσότερο με Μαζικά στοιχεία.Αναδύεται σιγά σιγά μια χλιαρή,πλαδαρή Κουλτούρα Μέσης Στάθμης που απειλεί να καταβροχθίσει τα πάντα στο βόρβορό της.>>.
Με άλλα λόγια η θεωρία του ΜακΝτόναλτ για την μαζική κουλτούρα αναγάγει το αίσθημα του επαναλαμβανόμενου.Όλα τα μέσα παρόλο που θέτουν να διαφοροποιούνται καταλήγουν στο ίδιο προιόν.
Δίνοντας ένα παράδειγμα στη σχέση μεταξύ Μπρόντγουαιη και Χόλλυγουντ ο συγγραφέας υποστηρίζει πως την δεκαετία του 20 υπήρχε έντονη διαφορά ανάμεσα στα δύο καθώς οι ταινίες παράγονταν για το κοινό της μεσαίας τάξης ενώ το θέατρο για το κοινό της ανώτερης τάξης.
<<Με τον ομιλούντα κινηματογράφο,το Μπρόντγουαιη και το Χόλλυγουντ ήρθαν πιο κοντά.Σήμερα τα θεατρικά έργα ανεβάζονται κυρίως για να πουληθούν τα δικαιώματα της ταινίας και πολλά χρηματοδοτούνται απευθείας από τις κινηματογραφικές εταιρίες .Η συγχώνευση έχει τυποποιήσει το θέατρο σε τέτοιο βαθμό ώστε ακόμη και η παλιά Τheatre Cuild φαίνεται ζωτικής σημασίας εκ των υστέρων,ενώ δεν απομένει ούτε ίχνος σχεδόν από το <<πειραματικό>>θέατρο.Και τι κέρδισαν οι ταινίες;Είναι πιο εξεζητημένες ,η ηθοποιία είναι πιο λεπτή,τα σκηνικά καλύτερου γούστου.Αλλά κι αυτές έχουν τυποποιηθεί:δεν είναι πο΄τε φρικτές όσο συχνά ήταν το παλιό καιρό,αλλά ούτε και είναι ποτέ τόσο καλές >>.
Το συμπέρασμα για τον Dwight MacDonald στην μαζική κουλτούρα δεν έχει τόσο θετική εξέλιξη.
<<Βλέπω την Μαζική Κουλτούρα σαν μια παλινδρομική μηχανή,και ποιος μπορεί να πεί,από τη στιγμή που μπαίνει σε λειτουργία,αν είναι η προώθηση ή η επαναφορά του εμβόλου που <<ευθύνεται>>για την συνεχιζόμενη κίνηση;
Οι άρχοντες του κιτς πουλάνε κουλτούρα στις μάζες.Είναι μια ευτελής ,τετριμμένη κουλτούρα που αποβάλλει τόσο τις βαθύτερες πραγματικότητες(το σεξ,το θάνατο,την αποτυχία,την τραγωδία)όσο και τις απλές ,αυθόρμητες απολαύσεις ,αφού οι πραγματικότητες θα ήταν πολύ πραγματικές και οι απολαύσεις υπερβολικά ζωντανές για να επιφέρουν αυτό που ο κ.Σελντς ονομάζει <<διάθεση συμφωνίας >>,δηλαδή τη ναρκωμένη αποδοχή της Μαζικής Κουλτούρας και των εμπορευμάτων που πουλάει ως υποκατάστατο για την ανήσυχη και απρόβλεπτη (επομένως και μη πωλήσιμη)χαρά,τραγωδία,ευστροφία,αλλαγή,πρωτοτυπία και ομορφιά της αληθινής ζωής .Οι μάζες ,εκμαυλισμένες εδώ και αρκετές γενιές απ΄αυτή την κατάσταση ,καταλήγουν με τη σειρά τους να απαιτούν τετριμμένα και πολιτιστικά προϊόντα.>>
Υποσημείωση:σελ.82 βιβλίο Η κουλτούρα των μέσων
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment